අදහස් බූන්දි
රයිනෝසිරස්ලා.....!
බූන්දි, 22:39:02
යූජීන් ඉයනෙස්කෝගේ 'රයිනෝසිරස්' නාට්‍යයේ පළමු රංගය දිගහැරෙන්නේ මෙසේ ය: පසුබිම නගර චතුරශ්‍රයකි. එහි රැඳීගත් නුවරුන් සාමීචියෙහි යෙදේ. බීමතට ලොල් වූ බෙරාන්ෂේ ද ඔහුගේ මිත්‍ර ෂෝන් ද ඒ අතර වෙති. මනුෂ්‍ය අධිෂ්ඨාන බලය ගැන හා තර්ක න්‍යාය ගැන ගැඹුරු වාද විවාදවල ගිළුණු චතුරශ්‍රය මැදින් හිටිහැටියේ රයිනෝසිරසයෙකු දිව යයි. අනපේක්ෂිත දසුනින් කැළඹෙන පිරිස් මොහොතකට සාමිචිය නවතා විශ්මයෙන් මුමුණති. අනතුරුව එය අමතක කොට යළිත් සල්ලාපයේ ගැළෙති. කාලය ගෙවී යයි. ඒ අතරවාරයේ තවත් රයිනෝසිරසයෙකු චතුරශ්‍රය හරහා දිව යයි. එතැන් සිට, වික්ෂිප්ත නගර වැසියන්ගේ සාකච්ඡාවන්ගේ තේමාව බවට රයිනෝසිරස්ලා පත් වේ. වහාම රයිනෝලා නවතාලිය යුතු බවට සියල්ලෝ ගිවිස ගනිති. නමුත් අනතුරුව දවසින් දවස නගර වැසියන් එකා බැගින් රයිනෝලා බවට පෙරළෙන ආකාරය දෙස බෙරාන්ෂේද, ප්‍රේක්ෂකයෝද බලා සිටිති. අවසානයේ බෙරාන්ෂේ හා ප්‍රේක්ෂකයින් හැරුණු විට සෙසු සියල්ලෝ රයිනෝසිරස්ලා බවට හැරෙති.
ප්‍රංශ-රුමේනියානු නාට්‍යකරු ඉයනෙස්කෝ, පසු කලෙක 'රයිනෝසිරස්' නාටකයේ පසුබිම් සන්දර්භය මෙසේ පහදයි:
''මා, රුමේනියාවේ තරුණයෙකුව සිටි වකවානුව කරා අපි ආපසු යා යුතු වෙමු. මා වටා සිටියවුන් මුළුමණින්ම ෆැසිස්ට්වාදය වෙතට හැරෙන ආකාරය දැකීමෙන් මම විශ්මයට පත් වීමි. එය එක රැයකින් සිදු නොවූ බව ඇත්තකි. එය ක්‍රමානුකූල ක්‍රියාදාමයකි. ටිකෙන් ටික, - වෘත්තීයවේදීන්, බුද්ධිමතුන්, ඊනියා ලිබරල්වාදීන් - යන සියල්ලෝ බලයේ ඇති පක්ෂය හා සම්බන්ධ වීමට ප්‍රමාණවත් හේතු කෙසේ හෝ සොයාගත්හ. ඔබට අහම්බෙන් ඔබේ පරණ මිතුරෙකු හමුවුණා යැයි සිතන්න - හිටිහැටියේ ඔබේ ඇස් පනාපිට ඔහු වෙනස් වන්නට පටන් ගනියි. ඔබට තව දුරටත් ඔහු සමග බුද්ධිමත් ආකාරයෙන් කතා කිරීමට නොහැකි අතර ඔහු තව දුරටත් සබුද්ධික මනුෂ්‍යයෙකු ලෙස නොහැසිරේ. රුමේනියාවේ සිටින අතරවාරයේ මා තැබූ දින සටහන්වලින් මා කියා සිටියේ මා වටා සිටි සියල්ලන් එකා බැගින් ක්‍රමානුකූලව මෘගයින් නොහොත් රයිනෝසිරස්ලා බවට පෙරළුණු ආකාරය ගැනයි.''
[-Ionesco's Imperatives: the politics of culture - Rosette C. Lamont 137-138 පිටු]
දකුණු ලංකාවේ වීදි ඔස්සේ දස වසරකට පෙර රයිනෝවෙකු හෝ දෙන්නෙකු අහම්බෙන් දිව ගියහ. ඒ දැක ඇතැම්හු පළමුව උත්ප්‍රාසය හා මවිතය පළ කළහ. දෙවනුව අමතක කොට දැමූහ. දස වසරක් ගෙවුණු තැන දැන් කතාව වෙනස් ය. රයිනෝලා ගහණ ලංකාවේ, අතරින් පතර හුදකලා වූ බෙරාන්ෂේලා වන් මනුෂ්‍යයින් ගැවසෙයි. මේ දවස්වල මා ලියන්නේ ඒ මනුෂ්‍යයින් වෙනුවෙනි......
Rhinoceros, performed by Naqshineh Theatre
[වර්ග සංහාරය: 'ඔළුවට' එරෙහිව හදවතින් සටන් කිරීම ලිපියෙන් තෝරා ගත් කොටසකි.
රාවය- 2009 අප්‍රේල් 19]
ප්‍රංශ-රුමේනියානු නාට්‍යකරු ඉයනෙස්කෝ, පසු කලෙක 'රයිනෝසිරස්' නාටකයේ පසුබිම් සන්දර්භය මෙසේ පහදයි:
''මා, රුමේනියාවේ තරුණයෙකුව සිටි වකවානුව කරා අපි ආපසු යා යුතු වෙමු. මා වටා සිටියවුන් මුළුමණින්ම ෆැසිස්ට්වාදය වෙතට හැරෙන ආකාරය දැකීමෙන් මම විශ්මයට පත් වීමි. එය එක රැයකින් සිදු නොවූ බව ඇත්තකි. එය ක්‍රමානුකූල ක්‍රියාදාමයකි. ටිකෙන් ටික, - වෘත්තීයවේදීන්, බුද්ධිමතුන්, ඊනියා ලිබරල්වාදීන් - යන සියල්ලෝ බලයේ ඇති පක්ෂය හා සම්බන්ධ වීමට ප්‍රමාණවත් හේතු කෙසේ හෝ සොයාගත්හ. ඔබට අහම්බෙන් ඔබේ පරණ මිතුරෙකු හමුවුණා යැයි සිතන්න - හිටිහැටියේ ඔබේ ඇස් පනාපිට ඔහු වෙනස් වන්නට පටන් ගනියි. ඔබට තව දුරටත් ඔහු සමග බුද්ධිමත් ආකාරයෙන් කතා කිරීමට නොහැකි අතර ඔහු තව දුරටත් සබුද්ධික මනුෂ්‍යයෙකු ලෙස නොහැසිරේ. රුමේනියාවේ සිටින අතරවාරයේ මා තැබූ දින සටහන්වලින් මා කියා සිටියේ මා වටා සිටි සියල්ලන් එකා බැගින් ක්‍රමානුකූලව මෘගයින් නොහොත් රයිනෝසිරස්ලා බවට පෙරළුණු ආකාරය ගැනයි.''
[-Ionesco's Imperatives: the politics of culture - Rosette C. Lamont 137-138 පිටු]
දකුණු ලංකාවේ වීදි ඔස්සේ දස වසරකට පෙර රයිනෝවෙකු හෝ දෙන්නෙකු අහම්බෙන් දිව ගියහ. ඒ දැක ඇතැම්හු පළමුව උත්ප්‍රාසය හා මවිතය පළ කළහ. දෙවනුව අමතක කොට දැමූහ. දස වසරක් ගෙවුණු තැන දැන් කතාව වෙනස් ය. රයිනෝලා ගහණ ලංකාවේ, අතරින් පතර හුදකලා වූ බෙරාන්ෂේලා වන් මනුෂ්‍යයින් ගැවසෙයි. මේ දවස්වල මා ලියන්නේ ඒ මනුෂ්‍යයින් වෙනුවෙනි......
Rhinoceros, performed by Naqshineh Theatre
[වර්ග සංහාරය: 'ඔළුවට' එරෙහිව හදවතින් සටන් කිරීම ලිපියෙන් තෝරා ගත් කොටසකි.
රාවය- 2009 අප්‍රේල් 19]
මේ වියමන ඔබේ මූණු පොතට එක් කරන්න-
Tags- Rhinoceros, Rhinocéros, Play by Eugène Ionesco, Sri Lankan Rhinos, Ravaya Newspaper
Currents
වෙසෙස් බූන්දි
අදහස් බූන්දි
කතා-බස් කරන්ට්ස්
රත්තරං ටික
කෙටියෙන්
ඔමරි කරන්ට්ස්
ඔත්තු කරන්ට්ස්
කට කොකියනවට
පැන බූන්දි
Viva Che
BoondiLets
Raha
Cine බූන්දි
රංග බූන්දි
සිත්තර බූන්දි
රහ කතා-බස්
අදහස් බූන්දි
රත්තරං ටික
රහ ඔත්තු
රහ වීඩියෝ
චිත්‍රකතා
BoondiLets
Sookiri
වෙසෙස් බූන්දි
කතන්දර බූන්දි
පොත් බූන්දි
සූකිරි කතා-බස්
අදහස් බූන්දි
රත්තරං ටික
සූකිරි ඔත්තු
රන් රෝස
BoondiLets
Plus
ප්‍රතිචාර
අඩවි දත්ත
Facebook Page
Boondi Google+
Boondi RSS
රෝහිත භාෂණ අබේවර්ධනගෙන් තවත් වියමන්
පොත්
'මළ දූපත': මුල්ලිවයික්කාල්වලින් පසු කවි ලිවීම
අදහස්
මගේ නොවැම්බරය
අදහස්
පසුව ඝාතනය වීමේ වරප්‍රසාදය, අත්වැරදීම් සහ සමූහ ඝාතන
කතා-බස්
"ජනමාධ්‍යවේදීන් සතු සුවිශේෂ කාර්යභාරය ජනතාවගේ බුද්ධිය පුළුල් කිරීම යි." -දයාසේන ගුණසිංහ
අදහස්
ජූලි මාසයක මතක මාත්‍ර
තවත් අදහස් බූන්දි
To Sir, With Love!
විද්‍යාවේ සියවසක පිම්ම!
මරණ දඬුවම සහ සුළුතරයේ හෘද සාක්ෂිය!
කුණු වී දුඟඳ හමන මජර ජනමාධ්‍ය සංස්කෘතියට එරෙහිව කුමක් කරමුද?
දෙසියවෙනි උපන්දිනයට කාල් මාක්ස්ට උපහාර තෑග්ගක්!
BoondiLets
ඊ.ඩබ්. අදිකාරම් ලියයි- "පරමාර්ථය සහ මාර්ගය"
දම්වැලක එක පුරුකක් ඊළඟ පුරුකට සම්බන්ධව පවත්නාක් මෙන්ම පරමාර්ථයක් දෙසට යන ගමනක සෑම පියවරක්ම ඊළඟ පියවරට සම්බන්ධව පවතියි. පරමාර්ථය යනු මාර්ගය නැමති දම්වැලේ අවසාන පුරුකය.... [More]
What's New | අලුතෙන්ම
කවි|
ආනන්ද
31-Secs
(රෝහණ පොතුලියැද්ද) මාලා කරුවෙකු සේ මල් සොයා යන
සසර සැරි ගමනක ඉම
අතහැරීම ම නිවන කියන උතුමෙකු
අත නෑර අල්ල ගති ආනන්ද
මල,පැහැය,සුවඳ, ඈ... [More]
සසර සැරි ගමනක ඉම
අතහැරීම ම නිවන කියන උතුමෙකු
අත නෑර අල්ල ගති ආනන්ද
මල,පැහැය,සුවඳ, ඈ... [More]
Cine|
අසන්ධිමිත්තා- වෘත්තයෙන් ආපස්සට
3-Mins
(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) සාහිත්‍යය හෝ සිනමාපට තවදුරටත් සාම්ප්‍රදායික ආකෘතියම නොපතයි. රසවිඳින්නන්ව සාමාන්‍ය කතාවකින් නළවාදැමීමට නොහැකිය. තවදුරටත් ඔවුහුද හුරුපුරුදු නිර්මාණ ස්වභාවයම නොපතති. නිර්මාණකරුවකු... [More]
Cine|
රාමු තුළ යළි රාමු වුණු "දැකල පුරුදු කෙනෙක්"
6-Mins
(විකුම් ජිතේන්ද්‍ර) මේ යුගය ඡායාරූප හා කැමරා යුගයක් වන අතර වෘත්තීය හෝ අර්ධවෘත්තීය කැමරා භාවිත කරන ආධුනිකයා පවා අධි සුන්දරත්වයෙන් යුතු ඡායාරූප... [More]
අදහස්|
To Sir, With Love!
2-Mins
(තාරක වරාපිටිය) To Sir With Love යනු මීට වසර 28 කට පමණ ඉහතදී කළු සුදු ටෙලිවිෂන් තිරයකින් මා බැලු චිත්‍රපටයකි. එය එතෙක්... [More]
වෙසෙස්|
මැදියම් රැයේ වාහනවලට අතවනන සුදු හැඳි ගැහැනිය
5-Mins
(තිලක් සේනාසිංහ ) අද මෙන් මහජනයා හෝ රථවාහන බහුල නොවූ මීට දශක හය හතකට පෙර ඇතැම් දිනවල මැදියම් රැය ආසන්නයේ දී කොළඹ බොරැල්ලේ... [More]
ඔත්තු|
හෙල්මලී ගුණතිලකගෙන් 'සහස් පියවර'
5-Secs
හෙල්මලී ගුණතිලක විසින් රචිත පළමු කෙටිකතා එකතුව වන 'සහස් පියවර' කෘතිය මුද්‍රණද්වාරයෙන් එළි දක්වා තිබේ.... [More]
පොත්|
ඉණෙන් හැලෙන කලිසමක් රදවා ගන්න තතනමින්...
2-Mins
(රෝහණ පොතුලියැද්ද) පුද්ගල නාමයක්, වාසගමක් දුටු කල්හි ඔහුගේ ජාතිය/ ආගම/ කුලය/ ලිංගය/ ග්‍රාමීය, නාගරිකබව සිතියම් ගත කිරීම සාමාන්‍ය පුරුද්දක්. නමුත් "ඩොමිනික් චන්ද්‍රසාලි"... [More]
කෙටියෙන්|
මොන එල්ලුං ගස් ද?
පොත්|
උමතු වාට්ටුවට අප්පචිචී ඇවිත්!
6-Mins
(කේ.ඩී. දර්ශන) 'උඹට එහෙම යන්න බැහැ උඹ ඉන්න ඕනෙ මම ළඟ. මගේ හෙවණැල්ලෙන් මිදෙන්න උඹට බැහැ.'
(-41 පිට)
'මම ගල් ගැහී අප්පච්චී දෙස බලාගෙන... [More]
(-41 පිට)
'මම ගල් ගැහී අප්පච්චී දෙස බලාගෙන... [More]
රත්තරං ටික|
මෙන්න බත් කූරෙක්!
28-Secs
මත්සුවා බැෂෝ යනු කෘතහස්ත ජපන් කවියෙකි. බැෂෝගෙ කවිකාර කම දැක දිනක් ඔහුගේ ශිෂ්‍යයෙකු ද කවියක්... [More]
කවි|
ජානූ! පේ‍්‍රමයෙන් විතැන් විය හැකි දැයි මට කියන්න
24-Secs
(තුෂාරි ප්‍රියංගිකා) එකින් එක මතක අහුලමි
මංජුසාවකි හදවත මතක අහුරමි
සීත හිමයේ මිදුණු හිමකැටිති යට
ඔබට කවි ලියා සඟවමි
ජානූ!
පසුපස සෙවණැල්ල සේ ඇදෙමි... [More]
මංජුසාවකි හදවත මතක අහුරමි
සීත හිමයේ මිදුණු හිමකැටිති යට
ඔබට කවි ලියා සඟවමි
ජානූ!
පසුපස සෙවණැල්ල සේ ඇදෙමි... [More]
පොත්|
සෞන්දර්යය වෙනුවට කටු අතු- අපේ යුගයේ උරුමය!
13-Mins
(චූලානන්ද සමරනායක) කිවිඳියකගෙ කාව්‍ය ග‍්‍රන්ථයක් එළිදක්වන මොහොතක ඇගේ කවියට ප‍්‍රවේශ වෙන්න වඩාම සුදුසු මාවත මොකක්ද? මේක ටිකක් විසඳගන්න අමාරු ප‍්‍රශ්ණයක්. මොකද අද... [More]
ඔත්තු|
'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්'- දෙසැ. 01
11-Secs
මාලතී කල්පනා ඇම්බ්‍රෝස්ගේ 'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්' කාව්‍ය... [More]
වෙසෙස්|
වාලම්පුරි- වාසනාව, විහිළුව සහ මිත්‍යාව
1-Mins
(තාරක වරාපිටිය) ලංකාවේ ඉහළ "අලෙවි වටිනාකමක්" ඇති, ‘අනුහස් ඇති’ ගුප්ත වස්තුවකි වාලම්පුරිය. මෙම ‘වටිනාකම’ තීරණය වන්නේ එහි ඇති ද්‍රව්‍යමය වටිනාකම හෝ වෙනත්... [More]
පොත්|
"මතක වන්නිය" හෙවත් උතුරේ ශේෂ පත්‍රය
3-Mins
(සුරෝෂන ඉරංග) කලා කෘතියකින් භාවමය කම්පනයක් ඇතිකළ හැකි නම් එයට කිසියම් සමාජ බලපෑමක් සිදුකළ හැකිය. එසේ කම්පනයත්, පශ්චාත්තාපයත් ජනිත කළ, දමිළ බසින්... [More]
අදහස්|
විද්‍යාවේ සියවසක පිම්ම!
2-Mins
(තාරක වරාපිටිය) පසුගිය සියවසේ මිනිස් ශිෂ්ඨාචාරය මුහුණපෑ ප්‍රධාන මාරක අභියෝග තුන වුයේ වසංගත, සාගත හා සංග්‍රාමයන්ය. ඒ සියවස තුල එසේ ඉන් මියැදුන... [More]
කරන්ට්ස්|
"අඟ"
19-Secs
(උපුල් සේනාධීරිගේ) අංඟ පුලාවකට නැති මිනිස්සු
තම හිස අත ගෑහ
අඟක්... ඔව් අඟක්
රයිනෝසිරසක හැඩගත් අඟක්
මොළයක් නැති සිරසක්
තෙතක් නැති හදවතක්... [More]
තම හිස අත ගෑහ
අඟක්... ඔව් අඟක්
රයිනෝසිරසක හැඩගත් අඟක්
මොළයක් නැති සිරසක්
තෙතක් නැති හදවතක්... [More]
වෙසෙස්|
ඇනා කැරනිනා සහ ඇනා ස්ටෙපානොව්නා
7-Mins
(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) ලියෝ තෝල්ස්තෝයි විරචිත ඇනා කැරනිනා නවකතාවේ ප්‍රධාන කථා නායිකාව වන ඇනා අර්කෙඩියෙව්නා කැරනිනා නමැති චරිතය ගොඩනැංවීම සඳහා තෝල්ස්තොයිට කාන්තාවන් කිහිප... [More]