Facebook
Twitter
Google+
YouTube
Blog
RSS Feed
පොත් බූන්දි
නා ගහක් යට- ක්ෂුද්‍රභාවය ඉක්මවන සුන්දර අනිශ්චිතාර්ථවත් බවක් රැගත් කෙටිකතා
බූන්දි, 00:17:19
ප‍්‍රනීත් චානක මුරමුදලිගේ "නා ගහක් යට" නම් කෙටිකතා සංග්‍රහය, කෙටිකතාව නම් කලාවේ විචිත‍්‍රත්වය පිළිබඳ අවබෝධයකින් ලියන ලද බව පෙනෙන කෙටිකතා එකතුවකි. ලෝකයේ විවිධ කාල පරාස තුල කෙටිකතාව විවිධ ස්වරූපයෙන් පැන නඟියි. ස්වරූපය කවරක් වුවත් ඒ කලාවේ ඇති ස්වභාවය නම් ක්ෂණික වූද ගැඹුරු වූද අන්තර්දෘෂ්ටියක් සැපයීමේ හැකියාවයි. ඉතා කුඩා පඨිතයක් තුළ අනිශ්චිතාර්ථවත්භාවය මත රඳවන ලද අන්තර්දෘෂ්ටිය නිසා කෙටිකතා කියවීම සුවිශේෂ අත්දැකීමක් වෙයි. මුරමුදලිගේ ඇතැම් කතා වල එන 'නොකියන ලද දේද නොකියා සිටීම' නිසා ඇති වන කලාත්මක අනිශ්චිතාර්ථවත්භාවයද ඔහුගේ කතා කලාවේ කලාත්මක සුවිශේෂිත්වය ඇති කරයි. "කෙටිකතාව නම් කලාවේ විස්මකර්ම වැඩ කිරීමට නම් ඒ කතාවේ ව්‍යූහමය අංගවලින් හරියටම වැඩ ගැනීමට ඉගෙන ගත යුතුය" යන්න හෙන්රි ජේම්ස් (Hendry Jeams) සහ එඞ්ගා ඇලන් පෝ (Edgar Allen Pho)ගේ කාලයේ සිටම පිළිගැනුණ අදහසකි. "කථකයා හෝ පාඨකයා" යනු එසේ නිර්මාණශීලි ලෙස භාවිත කළ හැකි ව්‍යුහමය අංගයකි. දෘෂ්ටිකෝණය තව එකකි. මේ අංග සූක්ෂමාකාර වලින් මෙහෙයවීමේ ලා අවශ්‍ය වන්නේ කවිකම් සහිත භාෂා හැසිරවීමේ හැකියාවකි.

මේ තරුණ කෙටිකතාකරුවාට යට කී කෙටිකතාවේ නුතන භාවිතාවන් පිළිබඳ අවබෝධයක් නොමඳ ලෙස පිහිටන බව පෙනෙන්නේ වර්තමාන ජනසමාජීය ඛේදවාචකයක් "අහෝ වීර්යය ජාතකය" වැනි නාම සඳහනක් භාවිතයෙන්, ජාතකකතා ස්වරූපයෙන්, සාම්ප්‍රදායික භාෂා භාවිතයකින් හුවා දැක්වීම තුළිනි. "කුලුනක් මුදුනක දී" වැනි කතාවක් ද මා මේ විස්තර කළ ඇතැම් අංග පිළිබඳ හොඳ නිදර්ශනයකි. එසේම ඔහුගේ කෙටිකතා එක්තරා සංදිග්ධ මිනිස් නාටකයක් මැදට ඉතා ක්ෂණයකින් අප ගෙන යනු ලබයි. එසේ ගොස් අතහරිනු ලබන පාඨකයාට ආඛ්‍යානය වෙතින් ආපසු එන්නට වන්නේ ඥානවිභාගාත්මක ගමනකි. "නා ගසක් යට" කතාවේදී අපට මුණ ගැසෙන කථකයා සහ කෝදාගොඩ මහත්තයා කුමක්දෝ අමුතු ආඛ්‍යාන ලෝකයකට අප රැගෙන යති. ඒ දෙදෙනා සමඟම අපි වහා බැඳෙමු. "ප්ලේන්ටියක් ගැහුවොත් හොඳයි" යන සිතිවිල්ල පවා ඔවුන්ගේ ජීවිතය වෙත අනපේක්ෂිත නාට්‍යමය බවක් එකතු කරයි. ඉන් පසු ඒ සිදුවීම අර්ථකථනය කරන්නට අපට බාර දී රචකයා නවතියි. ඒ කතාවට හසු වී ඇති මිනිස් පැවැත්මේ නිමේෂය තුළට යුගයක් හා සංස්කෘතියක්ද පරම්පරා දෙකක් ද දර්ශනය වේ.

"සරත්සමය" දී 2009 වර්ෂයේ මාස නමයක් තුළ සොල්දාදුවෙකුගේ දිනසටහන් මාලාවට රචකයා හසු කරගන්නා දේ පශ්චාත් යුධ රණවිරුවා පිළිබඳ මවන්නේ ශෝකජනක චිත‍්‍රයකි. මේ රණවිරුවා සමාජයට නොව තමාටම පෙනෙන හැටිය. ඒ දිනපොතේ මැයි මාසය පුරාම කිසිම සටහනක් නැතිවීමද අර්ථවත්ය. කතාවේ හරය ඇත්තේ සොල්දාදුවා දිනපොතටවත් නොකියන්නට තීරණය කරන එතැන විය යුතුය. සමස්ත ජාතියම කතා කරන දිනයක් ගැන සොල්දාදුවා දිනපොතේවත් නොලියන්නේ ඇයි?

"මකුළු දැල්" වැනි කෙටිකතාවක් ලාංකීය සාම්ප්‍රධායික කෙටිකතා කලාවේ අවශ්‍යතා සපුරන්නක් වැන්න. එහි ඔහු භාවිතා කරන මූලෝපක්‍රම මෙහෙමත් කතා ගොතන්නට මට හැකිය යන්න කියාපාන්නකි. මුරමුදලිගේ බොහෝ විට තම ශානරය තුළින් මිනිස් ජිවිත පිළිබඳ 'සානුකම්පිත උපහාසයක්' ගෙන එයි. "සුවර්ණ පුස්තකය කලුයකා සහ කිරිපණුවා" වැනි නිර්මාණයක් එකී දෘෂ්ටිය පෙන්වන්නකි. ඔහු මිනිසාගේ වර්තමාන පැවැත්ම දෙස බලන්නේ අනුකම්පා සහගත සිතකිනි. මේ දෘෂ්ටිය ගී ද මෝපසන්ට්(Guy de Moupassant)ගේ කෙටිකතාවෙන් නැගී ආ ආඛ්‍යාන විදිහක් වන අතර මුරමුදලි බටහිර කෙටිකතාව පිළිබඳ අවබෝධයක් ඇත්තෙකු සේ පෙනේ.

ඔහුටම ආවේණික වූ ද මෙකල ලංකාවේ ජීවිතය පිළිබඳ තීරණාත්මක සංඥාර්ථ විසිර පවත්නා වූද සමකාලීන ශ‍්‍රී ලාංකිකයාගේ විඥානයේ හා චින්තනයේ රිද්මයද හසු කරගන්නා භාෂාවක්, ආඛ්‍යාන ස්වරූපයක් මුරමුදලිගේ විසින් සොයාගනු ලැබ ඇත. එය පහසු ජයග‍්‍රහණයක් නොවේ. පළමු පොතින්ම එවැනි ජයග‍්‍රහණක් ලැබීම යනු ද විරල කාරණයකි.

මෙම තරුණ කෙටිකතාකරුවාට කෙටිකතාව නම් කලාවේ ව්‍යූහමය සංරචන ක‍්‍රියාවලිය ගැන පවා මනා අවබෝධයක් ඇති බව පෙනේ. මෙතරම් මනරම් ආකාරයට මිනිස් ජීවන අවස්ථා හසු කරගන්නා රචකයෙකුට තවත් නම් ඉගෙනගන්නට ඇත්තේ කෙටිකතාව නම් ශානරය තුළ විනිවිදින තේමා ගොඩනඟන්නේ කෙසේද යන කාරණයයි. ඒ සඳහා සමහර විට ඔහුට අභිමත යැයි ක්ෂුද්‍ර කෙටිකතාවෙන් තරමක් ඈතට යන්නට හැකි විය යුතුය. ඔහුගේ කතා තව ටිකක් දිගට කියවන්නට අපට නම් අරුචියක් හෝ වෙහෙසක් නැත. කෙටිකතාවෙන් සැපයෙන ක්ෂණික අන්තර්දෘෂ්ටියේ අර්ථය සහ කෙටිකතාවේ දිග අතර අනුල්ලංඝනීය සම්බන්ධයක් ඇත. තරමක් දිග කෙටිකතාවක් වුව කලාත්මක පරිසමාප්තිය අත්පත් කරගෙන ඇත්නම් රසිකයා ක්ෂණයකින් පුදුම කර ඇහැරවන කියවීම් අත්දැකීමක් ලබා දිය හැකිය.

තමන් ලියන්නට කැමති ශානරයේ ව්‍යූහය සහ ශෛලිය මෙතරම් හොඳින් හසුවන රචකයෙකු ඒ බුද්ධිමය අන්තර්ගතය සොයා ගත හැක්කේ බුද්ධිමත්ව නිරීක්ෂණයෙන්ද කවුරුත් බලන ආකාරයට නොබලන දෘෂ්ටිමය පොහොසත්බව අත්පත් කරගැනීමෙන්ද පමණි. ඒ ලක්ෂණ දැනටමත් රචකයා තුළ යම් තරමකට හෝ නැතිනම් යටකී ව්‍යූහමය හා අන්තර්ගතමය විශිෂ්ටත්වය අත්පත් කරගන්නට ද නොහැකිය.

වර්තමාන සංකීර්ණ මිනිස් චර්යාවන් සංස්ලේෂණය කිරීම කොතරම් දුරට මේ කෙටිකතා සංග්‍රහයේදි සිදුවී ඇතිදැයි විමසීමට නම් අඩුම තරමේ මේ කතා දෙවරක්වත් කියවිය යුතුය. එවිටය ඒවායෙහි ඇති අතිසරල ගැඹුර දිටීය හැක්කේ. එය විචාර කර්තව්‍යයකට මඟ පෙන්වන්නකි. මේ සියල්ල මෙසේ තිබියදී තමා තෝරාගත් කලාව සමඟ ජීවිත කාලයක් ගත කිරීමේ හා දරාගැනීමේ ශක්තිය මුරමුදලිගේට ලැබේවායි මම පතමි.
මේ වියමන ඔබේ මූණු පොතට එක් කරන්න-
Tags- Na Gahak Yata by Praneeth Chanaka Muramudali, Collection of Sinhala Short Stories, Sinhala Kathandara, Ketikatha, Sri Lankan Short Stories
Plus
ප්‍රතිචාර
අඩවි දත්ත
Facebook Page
Boondi Google+
Boondi RSS
ලියනගේ අමරකීර්තිගෙන් තවත් වියමන්
වෙසෙස්
ආචාර්ය බී. ආර්. අම්බෙඩ්කර් අනුස්මරණය- සංස්කෘතික ස්වයං-විචාරයක් සේ
වෙසෙස්
හඳ පායන්නේ, පෑයිය යුත්තේ හන්තානට පමණද?
වෙසෙස්
විවීගේ විශිෂ්ට කවිය හෙවත් ඉංග්‍රීසියෙන් ලියවෙන අපේ කවිය
පොත්
රන්කරඬුවේ ලූ රන්පතේ කුමක් ලියවී තිබේද?
රංග
තුවක්කුවකියි නොකියන තුවක්කුවකි- අද දවසේ විඥානය පිළිබ‍ඳ නිර්දය පරීක්ෂාවක්
තවත් පොත් බූන්දි
ඉණෙන් හැලෙන කලිසමක් රදවා ගන්න තතනමින්...
උමතු වාට්ටුවට අප්පචිචී ඇවිත්!
සෞන්දර්යය වෙනුවට කටු අතු- අපේ යුගයේ උරුමය!
"මතක වන්නිය" හෙවත් උතුරේ ශේෂ පත්‍රය
මී පුප් සේ රස 'හෑල්ල'
BoondiLets
ලියෝ තෝල්ස්තෝයි කියයි.
නිදහස් චින්තකයෝ යනු පූර්ව විනිශ්චයන්ගෙන් සහ ස්වකීය සම්ප්‍රදායන්ද, වරප්‍රසාදයන්ද, ඇදහිලි හා විශ්වාසයන්ද හා ගැටෙන සියල්ල අවබෝධ කරගැනීමට බියෙන් තොරව ස්වකීය මනස මෙහෙයවීමේ කැමැත්තෙන් කටයුතු කරන්නෝය.... [More]
What's New | අලුතෙන්ම
කවි| ආනන්ද

31-Secs

(රෝහණ පොතුලියැද්ද) මාලා කරුවෙකු සේ මල් සොයා යන
සසර සැරි ගමනක ඉම
අතහැරීම ම නිවන කියන උතුමෙකු
අත නෑර අල්ල ගති ආනන්ද

මල,පැහැය,සුවඳ, ඈ... [More]
Cine| අසන්ධිමිත්තා- වෘත්තයෙන් ආපස්සට

3-Mins

(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) සාහිත්‍යය හෝ සිනමාපට තවදුරටත් සාම්ප්‍රදායික ආකෘතියම නොපතයි. රසවිඳින්නන්ව සාමාන්‍ය කතාවකින් නළවාදැමීමට නොහැකිය. තවදුරටත් ඔවුහුද හුරුපුරුදු නිර්මාණ ස්වභාවයම නොපතති. නිර්මාණකරුවකු... [More]
Cine| රාමු තුළ යළි රාමු වුණු "දැකල පුරුදු කෙනෙක්"

6-Mins

(විකුම් ජිතේන්ද්‍ර) මේ යුගය ඡායාරූප හා කැමරා යුගයක් වන අතර වෘත්තීය හෝ අර්ධවෘත්තීය කැමරා භාවිත කරන ආධුනිකයා පවා අධි සුන්දරත්වයෙන් යුතු ඡායාරූප... [More]
අදහස්| To Sir, With Love!

2-Mins

(තාරක වරාපිටිය) To Sir With Love යනු මීට වසර 28 කට පමණ ඉහතදී කළු සුදු ටෙලිවිෂන් තිරයකින් මා බැලු චිත්‍රපටයකි. එය එතෙක්... [More]
වෙසෙස්| මැදියම් රැයේ වාහනවලට අතවනන සුදු හැඳි ගැහැනිය

5-Mins

(තිලක් සේනාසිංහ ) අද මෙන් මහජනයා හෝ රථවාහන බහුල නොවූ මීට දශක හය හතකට පෙර ඇතැම් දිනවල මැදියම් රැය ආසන්නයේ දී කොළඹ බොරැල්ලේ... [More]
ඔත්තු| හෙල්මලී ගුණතිලකගෙන් 'සහස් පියවර'

5-Secs

හෙල්මලී ගුණතිලක විසින් රචිත පළමු කෙටිකතා එකතුව වන 'සහස් පියවර' කෘතිය මුද්‍රණද්වාරයෙන් එළි දක්වා තිබේ.... [More]
පොත්| ඉණෙන් හැලෙන කලිසමක් රදවා ගන්න තතනමින්...

2-Mins

(රෝහණ පොතුලියැද්ද) පුද්ගල නාමයක්, වාසගමක් දුටු කල්හි ඔහුගේ ජාතිය/ ආගම/ කුලය/ ලිංගය/ ග්‍රාමීය, නාගරිකබව සිතියම් ගත කිරීම සාමාන්‍ය පුරුද්දක්. නමුත් "ඩොමිනික් චන්ද්‍රසාලි"... [More]
කෙටියෙන්| මොන එල්ලුං ගස් ද?

10-Secs

(සුරත්) කුඩුකාරයෝ ටික විජහට එල්ලාලා
බේරා ගනිමු රට ඒකයි හදිස්සිය
මෙත්පල් මැතිඳු මුර ගානා හැටි දැකලා
ගිරවා මගේ දුන්නා එල ටෝක් එකක්

"එල්ලිය යුතු එවුන් දා ගෙන රෙදි අස්සේ... [More]
පොත්| උමතු වාට්ටුවට අප්පචිචී ඇවිත්!

6-Mins

(කේ.ඩී. දර්ශන) 'උඹට එහෙම යන්න බැහැ උඹ ඉන්න ඕනෙ මම ළඟ. මගේ හෙවණැල්ලෙන් මිදෙන්න උඹට බැහැ.'
(-41 පිට)

'මම ගල් ගැහී අප්පච්චී දෙස බලාගෙන... [More]
රත්තරං ටික| මෙන්න බත් කූරෙක්!

28-Secs

මත්සුවා බැෂෝ යනු කෘතහස්ත ජපන් කවියෙකි. බැෂෝගෙ කවිකාර කම දැක දිනක් ඔහුගේ ශිෂ්‍යයෙකු ද කවියක්... [More]
කවි| ජානූ! පේ‍්‍රමයෙන් විතැන් විය හැකි දැයි මට කියන්න

24-Secs

(තුෂාරි ප්‍රියංගිකා) එකින් එක මතක අහුලමි
මංජුසාවකි හදවත මතක අහුරමි
සීත හිමයේ මිදුණු හිමකැටිති යට
ඔබට කවි ලියා සඟවමි
ජානූ!
පසුපස සෙවණැල්ල සේ ඇදෙමි... [More]
පොත්| සෞන්දර්යය වෙනුවට කටු අතු- අපේ යුගයේ උරුමය!

13-Mins

(චූලානන්ද සමරනායක) කිවිඳියකගෙ කාව්‍ය ග‍්‍රන්ථයක් එළිදක්වන මොහොතක ඇගේ කවියට ප‍්‍රවේශ වෙන්න වඩාම සුදුසු මාවත මොකක්ද? මේක ටිකක් විසඳගන්න අමාරු ප‍්‍රශ්ණයක්. මොකද අද... [More]
ඔත්තු| 'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්'- දෙසැ. 01

11-Secs

මාලතී කල්පනා ඇම්බ්‍රෝස්ගේ 'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්' කාව්‍ය... [More]
වෙසෙස්| වාලම්පුරි- වාසනාව, විහිළුව සහ මිත්‍යාව

1-Mins

(තාරක වරාපිටිය) ලංකාවේ ඉහළ "අලෙවි වටිනාකමක්" ඇති, ‘අනුහස් ඇති’ ගුප්ත වස්තුවකි වාලම්පුරිය. මෙම ‘වටිනාකම’ තීරණය වන්නේ එහි ඇති ද්‍රව්‍යමය වටිනාකම හෝ වෙනත්... [More]
පොත්| "මතක වන්නිය" හෙවත් උතුරේ ශේෂ පත්‍රය

3-Mins

(සුරෝෂන ඉරංග) කලා කෘතියකින් භාවමය කම්පනයක් ඇතිකළ හැකි නම් එයට කිසියම් සමාජ බලපෑමක් සිදුකළ හැකිය. එසේ කම්පනයත්, පශ්චාත්තාපයත් ජනිත කළ, දමිළ බසින්... [More]
අදහස්| විද්‍යාවේ සියවසක පිම්ම!

2-Mins

(තාරක වරාපිටිය) පසුගිය සියවසේ මිනිස් ශිෂ්ඨාචාරය මුහුණපෑ ප්‍රධාන මාරක අභියෝග තුන වුයේ වසංගත, සාගත හා සංග්‍රාමයන්ය. ඒ සියවස තුල එසේ ඉන් මියැදුන... [More]
කරන්ට්ස්| "අඟ"

19-Secs

(උපුල් සේනාධීරිගේ) අංඟ පුලාවකට නැති මිනිස්සු
තම හිස අත ගෑහ
අඟක්... ඔව් අඟක්
රයිනෝසිරසක හැඩගත් අඟක්
මොළයක් නැති සිරසක්
තෙතක් නැති හදවතක්... [More]
වෙසෙස්| ඇනා කැරනිනා සහ ඇනා ස්ටෙපානොව්නා

7-Mins

(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) ලියෝ තෝල්ස්තෝයි විරචිත ඇනා කැරනිනා නවකතාවේ ප්‍රධාන කථා නායිකාව වන ඇනා අර්කෙඩියෙව්නා කැරනිනා නමැති චරිතය ගොඩනැංවීම සඳහා තෝල්ස්තොයිට කාන්තාවන් කිහිප... [More]
Boondi Dot Lk · බූන්දියේ අපේ වැඩක් · editorial@boondi.lk
Home · Currents · Raha · Sookiri · Kavi · Dosi · Music · Plus · Facebook