පොත් බූන්දි
රන්කරඬුවේ ලූ රන්පතේ කුමක් ලියවී තිබේද?
බූන්දි, 23:20:32
මෙවර ස්වර්ණ පුස්තක සම්මානය දිනූ 'රන්කරඬුව' නවකතාව මෑතකදී ලියවුණු බෞද්ධ ස්වරූපයක් ගත් නවකතා අතර වෙනස් එකකි. බෞද්ධ නවකතා බොහොමයකදී හමුවන්නේ වර්තමාන සමාජ ගැටලු විසඳීමට බෞද්ධ මානවවාදයක් හෝ බෞද්ධ සමාජවාදයක් වෙනුවෙන් කැප වූ ගිහි පැවිදි චරිතය. ඒ නිසා ඒවා සදූපදේශාත්මක නවකතා සේ පෙනේ. රන්කරඬුව ආඛ්‍යානමය වශයෙන් ද, එහි නිරූපිත බෞද්ධත්වය අතින් ද ඊට වෙනස් ද ගැඹුරු ද වන අතර ඉතා සාවධාන කියවීමක් ඉල්ලා සිටී.
රන්කරඬුව අපගේ සහෘදාවධානය හිමි විය යුතු කෘතියකි. එය බෞද්ධ කථා කලාවේ ඇතැම් අංග බෙහෙවින් නිර්මාණශීලී ලෙස භාවිත කර නිපදවාගත් ආඛ්‍යාන විධියකින් යුතුව අවධානයට ලක් විය යුතු තේමාවක් ඉතා දේශජ ආඛ්‍යාන ශෛලියකින් ප්‍රබන්ධ ගත කළ කෘතියක් බවයි. මේ සතියේ මගේ සතියක සටහන ඒ කෘතිය වෙත සහෘද සාවධානය යොමු කිරීම වෙනුවෙනි. එය සම්මා සතියක සටහනක් වෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරමි.
රන්කරඬුව උපමා කථාමය ආඛ්‍යාන විධියක් ගනී. ඒ නිසා උපමා පාඨනය පිළිබඳ සවිඥානකත්වයකින් යුතුව මේ කෘතිය වෙත එළඹීම උචිතය.
වන්දනාවක යන භික්ෂුවකි. වර්තමාන ඕනෑම භික්ෂුවක් සේම මේ භික්ෂුව ද බෙහෙවින් පෘතග්ජන බව පෙනෙන අවස්ථා රැසකි. මේ භෞතික වන්දනා ගමනට අමතරව එක්තරා ආධ්‍යාත්මික වන්දනා ගමනකට ද උන්වහන්සේ හසු වේ. එය ඉතා අහඹු සිද්ධියකි. එක්තරා ඉන්ද්‍රජාලික බලයකින් මේ භික්ෂුව බුදුන්ගේ ජීවමාන සමය වෙත ඇදී යයි. ඔහුට මුලින්ම හමුවන්නේ කොණ්ඩඤ්ඤ හිමියන්ය. කොණ්ඩඤ්ඤ හිමි රහත් වීමට පෙර භාරතයට ගෙනු යනු ලබන භික්ෂුව පස්වග තවුසන්ට බුදුන් මුණගැසීමට තුන් පෝයකට පෙරාතුව ඔවුන් සත්‍ය ගවේෂණයේ යෙදී සිටින සැටි දකින්නට සලස්වනු ලැබේ. බෙහෙවින් ලෞකික වන්දනා ගමනක යෙදී සිටින මෙම භික්ෂුව ඇද වැටෙන්නේ සත්‍යගවේෂණයේ යථාර්ථ තලයකටය. වන්දනා ගමනක් ආත්මගවේෂණයක් වන්නටද ඉඩ ඇති බව ලොව විශිෂ්ට සංචාරක රචනාවලින් පෙනේ. ඒ වූකලි මෙකල ලංකාවේ භික්ෂූන් එපමණටම යෙදෙන ගවේෂණයක් නොවේ. බුදුන්ගේ මුල් දහමේ මුල් පිටපත ලියූ රන්පත සහිත කරඬුව කොණ්ඩඤ්ඤ හිමි මේ කතාවේ සංචාරක භික්ෂුවට දෙන්නේ උන්වහන්සේගේ රටේ දළදා මැදුරේ තැන්පත් කරන ලෙස ඉල්ලමිනි. ඒ රටේ දළදා මැදුරේ දැන් තැන්පත් කර ඇත්තේ බුදු දහමේ නියම කරඬුව නොවන බව කොණ්ඩඤ්ඤ හිමියන් සිතන්නාක් මෙනි.
කොණ්ඩඤ්ඤ හිමියෝ තවත් දෙයක් පෙන්වා දෙති. බුදුන්ගේ මුල් ඉගැන්වීම තනිකරඬුවක තැන්පත් කළ ද ඒ කරඬුව වටේ තවත් කරඬු ඇත. බුදුන් වදාළ දහම සනාතන දහමක් සේ ඔපදමා ගැනීමට බොහෝ දෙනෙකු දායක වූ බව කොණ්ඩඤ්ඤ හිමියෝ පෙන්වා දෙති. එක තනි නායකයෙකු වටා ආගම් සංවිධානය කර ගැනීමෙන් පසු ඒ නායකයා වෙතින් ප්‍රකාශයට පත්වුණු දහමේ සංකීර්ණ ඉතිහාසය ද එහිලා බොහෝ දෙනා දැක්වූ දායකත්වය ද අමතක වේ. මිනිස් ප්‍රඥාව යනු සෑම විටෙකම පාහේ දීර්ඝ කාලීන වූද සාමූහික වූ ද ජයග්‍රහණයක ඵලයකි.
භික්ෂුව නැව් තොටකින් ගොඩ බැස කරත්තකාරයෙකු කුලියට ගනිද්දී නවකතාව ඇරඹේ. මේ තැන තථ්‍ය ලෝකයේ තැනක් වන්නට ද නොවන්නට ද පුළුවන. කරත්තකාරයාගේ ස්වරූපය පවා විස්තර කෙරෙන්නේ යථාර්ථය සහ අධියථාර්ථය යන තල දෙකෙහිම ඔහු පිහිටුවමිනි. ඔහු උසත් නැත. මිටිත් නැත. කළුද නැත. මිටිද නැත. ඔහුගේ ඇඳුම සංකීර්ණ ද නැත. සරල ද නැත. ඔහු සිනාසෙන්නේ ද නොසෙන්නේ ද නොවන්නේය. මේ නවකතාව හුදු ස්වභාවික යථාර්ථවාදී කථාවක් සේ නොකියවිය යුතුය යන සංඥාව දෙනු ලබන්නේ එසේය. කරත්තකරුවාගේ නම "ගුප්ත" වීම ද එවැනි සංඥාවකි. එය ඔහුගේ නම පමණක් නොව ඔහු ඔස්සේ නවකතාවෙහි එන යථාර්ථයේ ස්වභාවයට රචකයා දෙන නම ද විය හැකිය. ගුප්ත නම් කරත්තකරුවා අශ්වයා දක්කන්නේ ද ගුප්ත විදියකටය. ඒ නම් අශ්වයාගේ වෘෂණ කෝෂ පිරිමැදීමෙනි. එය එක්තරා සංකේතමය අර්ථයක් ද ඇති කරයි. භික්ෂුව පවා මේ ගමන යෙදෙන්නේ ද වෘෂණ කෝෂවලින් මෙහෙය වනු ලැබ යයි නොකිව හැකිද? මේ පුහුදුන් භික්ෂුව ලිංගිකත්වය සමග අරගලයක යෙදෙන බවත්, සිය ලිංගික ආකර්ෂණය දිනූ තරුණියකගෙන් වෙන්වීමේ වේදනාව සමග පොදරබදන බවත් පෙනේ.
මෙම භික්ෂුව ගුප්ත සමග කරන ගුප්ත සංචාරයේදී ගමන් කරන්නේ තිරස් භූගෝලීය අවකාශය ඔස්සේ පමණක් නොවේ. ඔහු කාලයේ සිරස් අක්ෂයක් ඔස්සේ අතීතයට ද ගමන් කරයි. ඔහු පැවිදි වූ සාසනයට පදනම් වූ දහමේ උපත දැකගත හැකි අතීතයකට ඔහු යයි. ඔහු පැවිදි වූ සාසනය සහ ඒ මුල් දහම අතර පරතරය නවකතාකරුවා විසින් ගැදි සිත්තමකට නගවන්නේ සිත්ගන්නා ලෙසය. භික්ෂුව ඒ අතීතයේදී බෝසතාණන් වහන්සේ සුජාතාව දුන් කිරිපිඩු වළඳා තලිය ගඟට දමන දර්ශනය දකියි. ඒ තලිය උඩුගං බලා ගිය බව ඉතිහාසයෙහි එතත් මෙම භික්ෂුවට පෙනෙන්නේම තලිය ගඟ පහළට යන බවකි. කරත්තකාර ගුප්ත භික්ෂුවට කියන්නේ ඉවුර දෙක අතහැර වතුර දෙස පමණක් බැලූ විට තලිය උඩුගං යන්නාක් සේ පෙනෙන බවය. එනම් බුදුන්ගේ දහම යනු විජ්ජාවක් හෝ හාස්කමක් නොව නව දෘෂ්ටිකෝණයකින් බැලීමකි. සාසනය ගතානුගතික වීම නිසා ධර්මයෙහි ආශ්චර්ය ද ඒ ධර්ම විසින් සැපයූ නව දෘෂ්ටිකෝණය ද අමතකව ගිය භික්ෂු පරම්පරාවක් පිළිබඳ සියුම් විචාරයක් ද මෙවැනි තැන්වල ඇත.
මෙම භික්ෂුව සසුන්ගත වන්නේ පාසැල් වයසේදී දැරියක සමග අඹ අහුලන්නට යාම ගුරුදෙගුරුන් විසින් වැරදියට වටහා ගැනීම නිසාය. ඒ අඹ ඇහිලීම මිහිරි අත්දැකීමක් ලෙස පසුකලෙකද සිහි වන නිසා එය ආදර අඹ ඇහිලිල්ලක් ද විය හැකි බව පෙනේ. ඇගෙන් වෙන් වී සසුන් ගත වෙද්දී භික්ෂුව ඇය දුන් පැන්සල් කොටේ රැගෙන එයි. ඔහු ඒ පැන්සල් කොටේ පිරිවෙණේදීත් සරසවියේදීත් ආරක්ෂා කර තබා ගනියි. ඔහු පෙම් ගී වෙනුවට රණ ගී ලිව්ව ද ඒවා පිටුපස දැවෙන ගින්න ද ඈ වෙත වූ ඇල්මම මිස අනිකක් නොවේ. දැරිය දුන් පැන්සල් කොටේට සවි කරගන්නට පතුරම් කොපුවක් ඔහුට ලැබෙන්නේ විප්ලවවාදී දේශපාලනය නිසා වධකඳවුරුවල සිටිද්දීය.
ඒ පැන්සල් කැබැල්ල ඇගෙන් ලැබ වසර හතළිස් පහකට පසුව යෙදෙන මේ වන්දනාවේදී භික්ෂුවට මෙහෙණියකව සිටින ඒ දැරිය මුණගැසේ. ඇය වෙත ද තවමත් පැන්සලේ ඉතිරි අඩ ඇත. ඒ හමුව වන විට ඔවුන් තණ්හා ආශාවේ ගමන් මලු ඇත්හැර සදාතනික ක්ෂේමභූමිය වෙත යන්නට සූදානම්ය. ඒ දෙදෙන තමන් අත වූ පැන්සල් කැබලි දෙක ගඟකට විසිකරති. ඒ කැබලි දෙක අර බෝසතාණන්ගේ රන්තලිය සේ උඩුගං බලා යනු භික්ෂුවට පෙනේ. නව දෘෂ්ටියකින් ලෝකය බලන්නට දැන් ඔහුට පුළුවන.
භික්ෂුව සහ මෙහෙණිය යන දෙදෙනාම එක්තරා ඇල්මකින් සහ වදරකාරී හැඟීමකින් මිදී සන්තෘෂ්ටිය ලබති. එහෙත් අද අපගේ සාසනයේදී මේ දෙදෙනාට සමාන මුණ ගැසීමකට ඉඩ නැත. භික්ෂුව ද ඇය ද එකම වේදනාව වෙතින් ඉවතට සංචාරය කරමින් සිටියදී මෙසේ මුණ ගැසුණ ද සාසනය තුළ ඇය උපසම්පදාව නැති සිල්මාතාවක පමණි. බුදුන්ගේ සාසනය තුළවත් සමානත්වය නැත.
අර පැරණි රන්පතේ පිවිතුරු දහම ලියවී ඇත. එහෙත් මේ බෞද්ධ උපමාකථාවේ එන බුදුදහම සහ අද ආයතනගත වී ඇති බුදුදහම අතර පරතරය කෙතරම්ද? ඒ පැරණි දහම යළි සොයා ගතහැකිද යන්න පැහැදිලි නැත. එසේ සොයන්නට තැත් කරන අය සමාජය හමුවේ තබන්නේ ඉතා වැදගත් ආචාරධාර්මික අභියෝගයකි.
නවකථාව පුදුම කලාවකි. එය විවිධ ස්වරූපයෙන් පහළ විය හැකිය. රන්කරඬුව එහි එක් ස්වරූපයකි. එය එකම ස්වරූපය හෝ හොඳම ස්වරූපය යැයි බටුවන්ගල හිමියෝ පවා නොසිතති. උන්වහන්සේ තව ආකාරවලින් නවකතා ලියා ඇත්තේ එබැවිනි.
රන්කරඬුව අපගේ සහෘදාවධානය හිමි විය යුතු කෘතියකි. එය බෞද්ධ කථා කලාවේ ඇතැම් අංග බෙහෙවින් නිර්මාණශීලී ලෙස භාවිත කර නිපදවාගත් ආඛ්‍යාන විධියකින් යුතුව අවධානයට ලක් විය යුතු තේමාවක් ඉතා දේශජ ආඛ්‍යාන ශෛලියකින් ප්‍රබන්ධ ගත කළ කෘතියක් බවයි. මේ සතියේ මගේ සතියක සටහන ඒ කෘතිය වෙත සහෘද සාවධානය යොමු කිරීම වෙනුවෙනි. එය සම්මා සතියක සටහනක් වෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරමි.
රන්කරඬුව උපමා කථාමය ආඛ්‍යාන විධියක් ගනී. ඒ නිසා උපමා පාඨනය පිළිබඳ සවිඥානකත්වයකින් යුතුව මේ කෘතිය වෙත එළඹීම උචිතය.
වන්දනාවක යන භික්ෂුවකි. වර්තමාන ඕනෑම භික්ෂුවක් සේම මේ භික්ෂුව ද බෙහෙවින් පෘතග්ජන බව පෙනෙන අවස්ථා රැසකි. මේ භෞතික වන්දනා ගමනට අමතරව එක්තරා ආධ්‍යාත්මික වන්දනා ගමනකට ද උන්වහන්සේ හසු වේ. එය ඉතා අහඹු සිද්ධියකි. එක්තරා ඉන්ද්‍රජාලික බලයකින් මේ භික්ෂුව බුදුන්ගේ ජීවමාන සමය වෙත ඇදී යයි. ඔහුට මුලින්ම හමුවන්නේ කොණ්ඩඤ්ඤ හිමියන්ය. කොණ්ඩඤ්ඤ හිමි රහත් වීමට පෙර භාරතයට ගෙනු යනු ලබන භික්ෂුව පස්වග තවුසන්ට බුදුන් මුණගැසීමට තුන් පෝයකට පෙරාතුව ඔවුන් සත්‍ය ගවේෂණයේ යෙදී සිටින සැටි දකින්නට සලස්වනු ලැබේ. බෙහෙවින් ලෞකික වන්දනා ගමනක යෙදී සිටින මෙම භික්ෂුව ඇද වැටෙන්නේ සත්‍යගවේෂණයේ යථාර්ථ තලයකටය. වන්දනා ගමනක් ආත්මගවේෂණයක් වන්නටද ඉඩ ඇති බව ලොව විශිෂ්ට සංචාරක රචනාවලින් පෙනේ. ඒ වූකලි මෙකල ලංකාවේ භික්ෂූන් එපමණටම යෙදෙන ගවේෂණයක් නොවේ. බුදුන්ගේ මුල් දහමේ මුල් පිටපත ලියූ රන්පත සහිත කරඬුව කොණ්ඩඤ්ඤ හිමි මේ කතාවේ සංචාරක භික්ෂුවට දෙන්නේ උන්වහන්සේගේ රටේ දළදා මැදුරේ තැන්පත් කරන ලෙස ඉල්ලමිනි. ඒ රටේ දළදා මැදුරේ දැන් තැන්පත් කර ඇත්තේ බුදු දහමේ නියම කරඬුව නොවන බව කොණ්ඩඤ්ඤ හිමියන් සිතන්නාක් මෙනි.
කොණ්ඩඤ්ඤ හිමියෝ තවත් දෙයක් පෙන්වා දෙති. බුදුන්ගේ මුල් ඉගැන්වීම තනිකරඬුවක තැන්පත් කළ ද ඒ කරඬුව වටේ තවත් කරඬු ඇත. බුදුන් වදාළ දහම සනාතන දහමක් සේ ඔපදමා ගැනීමට බොහෝ දෙනෙකු දායක වූ බව කොණ්ඩඤ්ඤ හිමියෝ පෙන්වා දෙති. එක තනි නායකයෙකු වටා ආගම් සංවිධානය කර ගැනීමෙන් පසු ඒ නායකයා වෙතින් ප්‍රකාශයට පත්වුණු දහමේ සංකීර්ණ ඉතිහාසය ද එහිලා බොහෝ දෙනා දැක්වූ දායකත්වය ද අමතක වේ. මිනිස් ප්‍රඥාව යනු සෑම විටෙකම පාහේ දීර්ඝ කාලීන වූද සාමූහික වූ ද ජයග්‍රහණයක ඵලයකි.
භික්ෂුව නැව් තොටකින් ගොඩ බැස කරත්තකාරයෙකු කුලියට ගනිද්දී නවකතාව ඇරඹේ. මේ තැන තථ්‍ය ලෝකයේ තැනක් වන්නට ද නොවන්නට ද පුළුවන. කරත්තකාරයාගේ ස්වරූපය පවා විස්තර කෙරෙන්නේ යථාර්ථය සහ අධියථාර්ථය යන තල දෙකෙහිම ඔහු පිහිටුවමිනි. ඔහු උසත් නැත. මිටිත් නැත. කළුද නැත. මිටිද නැත. ඔහුගේ ඇඳුම සංකීර්ණ ද නැත. සරල ද නැත. ඔහු සිනාසෙන්නේ ද නොසෙන්නේ ද නොවන්නේය. මේ නවකතාව හුදු ස්වභාවික යථාර්ථවාදී කථාවක් සේ නොකියවිය යුතුය යන සංඥාව දෙනු ලබන්නේ එසේය. කරත්තකරුවාගේ නම "ගුප්ත" වීම ද එවැනි සංඥාවකි. එය ඔහුගේ නම පමණක් නොව ඔහු ඔස්සේ නවකතාවෙහි එන යථාර්ථයේ ස්වභාවයට රචකයා දෙන නම ද විය හැකිය. ගුප්ත නම් කරත්තකරුවා අශ්වයා දක්කන්නේ ද ගුප්ත විදියකටය. ඒ නම් අශ්වයාගේ වෘෂණ කෝෂ පිරිමැදීමෙනි. එය එක්තරා සංකේතමය අර්ථයක් ද ඇති කරයි. භික්ෂුව පවා මේ ගමන යෙදෙන්නේ ද වෘෂණ කෝෂවලින් මෙහෙය වනු ලැබ යයි නොකිව හැකිද? මේ පුහුදුන් භික්ෂුව ලිංගිකත්වය සමග අරගලයක යෙදෙන බවත්, සිය ලිංගික ආකර්ෂණය දිනූ තරුණියකගෙන් වෙන්වීමේ වේදනාව සමග පොදරබදන බවත් පෙනේ.
මෙම භික්ෂුව ගුප්ත සමග කරන ගුප්ත සංචාරයේදී ගමන් කරන්නේ තිරස් භූගෝලීය අවකාශය ඔස්සේ පමණක් නොවේ. ඔහු කාලයේ සිරස් අක්ෂයක් ඔස්සේ අතීතයට ද ගමන් කරයි. ඔහු පැවිදි වූ සාසනයට පදනම් වූ දහමේ උපත දැකගත හැකි අතීතයකට ඔහු යයි. ඔහු පැවිදි වූ සාසනය සහ ඒ මුල් දහම අතර පරතරය නවකතාකරුවා විසින් ගැදි සිත්තමකට නගවන්නේ සිත්ගන්නා ලෙසය. භික්ෂුව ඒ අතීතයේදී බෝසතාණන් වහන්සේ සුජාතාව දුන් කිරිපිඩු වළඳා තලිය ගඟට දමන දර්ශනය දකියි. ඒ තලිය උඩුගං බලා ගිය බව ඉතිහාසයෙහි එතත් මෙම භික්ෂුවට පෙනෙන්නේම තලිය ගඟ පහළට යන බවකි. කරත්තකාර ගුප්ත භික්ෂුවට කියන්නේ ඉවුර දෙක අතහැර වතුර දෙස පමණක් බැලූ විට තලිය උඩුගං යන්නාක් සේ පෙනෙන බවය. එනම් බුදුන්ගේ දහම යනු විජ්ජාවක් හෝ හාස්කමක් නොව නව දෘෂ්ටිකෝණයකින් බැලීමකි. සාසනය ගතානුගතික වීම නිසා ධර්මයෙහි ආශ්චර්ය ද ඒ ධර්ම විසින් සැපයූ නව දෘෂ්ටිකෝණය ද අමතකව ගිය භික්ෂු පරම්පරාවක් පිළිබඳ සියුම් විචාරයක් ද මෙවැනි තැන්වල ඇත.
මෙම භික්ෂුව සසුන්ගත වන්නේ පාසැල් වයසේදී දැරියක සමග අඹ අහුලන්නට යාම ගුරුදෙගුරුන් විසින් වැරදියට වටහා ගැනීම නිසාය. ඒ අඹ ඇහිලීම මිහිරි අත්දැකීමක් ලෙස පසුකලෙකද සිහි වන නිසා එය ආදර අඹ ඇහිලිල්ලක් ද විය හැකි බව පෙනේ. ඇගෙන් වෙන් වී සසුන් ගත වෙද්දී භික්ෂුව ඇය දුන් පැන්සල් කොටේ රැගෙන එයි. ඔහු ඒ පැන්සල් කොටේ පිරිවෙණේදීත් සරසවියේදීත් ආරක්ෂා කර තබා ගනියි. ඔහු පෙම් ගී වෙනුවට රණ ගී ලිව්ව ද ඒවා පිටුපස දැවෙන ගින්න ද ඈ වෙත වූ ඇල්මම මිස අනිකක් නොවේ. දැරිය දුන් පැන්සල් කොටේට සවි කරගන්නට පතුරම් කොපුවක් ඔහුට ලැබෙන්නේ විප්ලවවාදී දේශපාලනය නිසා වධකඳවුරුවල සිටිද්දීය.
ඒ පැන්සල් කැබැල්ල ඇගෙන් ලැබ වසර හතළිස් පහකට පසුව යෙදෙන මේ වන්දනාවේදී භික්ෂුවට මෙහෙණියකව සිටින ඒ දැරිය මුණගැසේ. ඇය වෙත ද තවමත් පැන්සලේ ඉතිරි අඩ ඇත. ඒ හමුව වන විට ඔවුන් තණ්හා ආශාවේ ගමන් මලු ඇත්හැර සදාතනික ක්ෂේමභූමිය වෙත යන්නට සූදානම්ය. ඒ දෙදෙන තමන් අත වූ පැන්සල් කැබලි දෙක ගඟකට විසිකරති. ඒ කැබලි දෙක අර බෝසතාණන්ගේ රන්තලිය සේ උඩුගං බලා යනු භික්ෂුවට පෙනේ. නව දෘෂ්ටියකින් ලෝකය බලන්නට දැන් ඔහුට පුළුවන.
භික්ෂුව සහ මෙහෙණිය යන දෙදෙනාම එක්තරා ඇල්මකින් සහ වදරකාරී හැඟීමකින් මිදී සන්තෘෂ්ටිය ලබති. එහෙත් අද අපගේ සාසනයේදී මේ දෙදෙනාට සමාන මුණ ගැසීමකට ඉඩ නැත. භික්ෂුව ද ඇය ද එකම වේදනාව වෙතින් ඉවතට සංචාරය කරමින් සිටියදී මෙසේ මුණ ගැසුණ ද සාසනය තුළ ඇය උපසම්පදාව නැති සිල්මාතාවක පමණි. බුදුන්ගේ සාසනය තුළවත් සමානත්වය නැත.
අර පැරණි රන්පතේ පිවිතුරු දහම ලියවී ඇත. එහෙත් මේ බෞද්ධ උපමාකථාවේ එන බුදුදහම සහ අද ආයතනගත වී ඇති බුදුදහම අතර පරතරය කෙතරම්ද? ඒ පැරණි දහම යළි සොයා ගතහැකිද යන්න පැහැදිලි නැත. එසේ සොයන්නට තැත් කරන අය සමාජය හමුවේ තබන්නේ ඉතා වැදගත් ආචාරධාර්මික අභියෝගයකි.
නවකථාව පුදුම කලාවකි. එය විවිධ ස්වරූපයෙන් පහළ විය හැකිය. රන්කරඬුව එහි එක් ස්වරූපයකි. එය එකම ස්වරූපය හෝ හොඳම ස්වරූපය යැයි බටුවන්ගල හිමියෝ පවා නොසිතති. උන්වහන්සේ තව ආකාරවලින් නවකතා ලියා ඇත්තේ එබැවිනි.
(-'සතියක සටහන', ඔක්තෝබර් 11, 2015 ඉරුදින පුවත්පතෙහි මුල් වරට පළ විය.)
මේ වියමන ඔබේ මූණු පොතට එක් කරන්න-
Tags- Ran Karaduwa, Sinhala Novel, Batuwangala Rahula Himi, Swarna Pusthaka Awards 2015, Buddhist Fictions
Currents
වෙසෙස් බූන්දි
අදහස් බූන්දි
කතා-බස් කරන්ට්ස්
රත්තරං ටික
කෙටියෙන්
ඔමරි කරන්ට්ස්
ඔත්තු කරන්ට්ස්
කට කොකියනවට
පැන බූන්දි
Viva Che
BoondiLets
Raha
Cine බූන්දි
රංග බූන්දි
සිත්තර බූන්දි
රහ කතා-බස්
අදහස් බූන්දි
රත්තරං ටික
රහ ඔත්තු
රහ වීඩියෝ
චිත්‍රකතා
BoondiLets
Sookiri
වෙසෙස් බූන්දි
කතන්දර බූන්දි
පොත් බූන්දි
සූකිරි කතා-බස්
අදහස් බූන්දි
රත්තරං ටික
සූකිරි ඔත්තු
රන් රෝස
BoondiLets
Plus
ප්‍රතිචාර
අඩවි දත්ත
Facebook Page
Boondi Google+
Boondi RSS
ලියනගේ අමරකීර්තිගෙන් තවත් වියමන්
වෙසෙස්
ආචාර්ය බී. ආර්. අම්බෙඩ්කර් අනුස්මරණය- සංස්කෘතික ස්වයං-විචාරයක් සේ
වෙසෙස්
හඳ පායන්නේ, පෑයිය යුත්තේ හන්තානට පමණද?
වෙසෙස්
විවීගේ විශිෂ්ට කවිය හෙවත් ඉංග්‍රීසියෙන් ලියවෙන අපේ කවිය
රංග
තුවක්කුවකියි නොකියන තුවක්කුවකි- අද දවසේ විඥානය පිළිබඳ නිර්දය පරීක්ෂාවක්
පොත්
නා ගහක් යට- ක්ෂුද්‍රභාවය ඉක්මවන සුන්දර අනිශ්චිතාර්ථවත් බවක් රැගත් කෙටිකතා
තවත් පොත් බූන්දි
ඉණෙන් හැලෙන කලිසමක් රදවා ගන්න තතනමින්...
උමතු වාට්ටුවට අප්පචිචී ඇවිත්!
සෞන්දර්යය වෙනුවට කටු අතු- අපේ යුගයේ උරුමය!
"මතක වන්නිය" හෙවත් උතුරේ ශේෂ පත්‍රය
මී පුප් සේ රස 'හෑල්ල'
BoondiLets
සතුට...!
එක් මිනිසෙක් බුද්ධ හමු වී මෙසේ කිවුවා.
"මට සතුට අවශ්‍යයි!"
එවිට බුද්ධ කීවා;
"මුලින්ම මට යන්න ඉවත් කරන්න. ඒ මමත්වයයි.
ඉන්පසු, අවශ්‍යයි යන්න ඉවත් කරන්න. ඒ තෘෂ්ණාවයි.... [More]
"මට සතුට අවශ්‍යයි!"
එවිට බුද්ධ කීවා;
"මුලින්ම මට යන්න ඉවත් කරන්න. ඒ මමත්වයයි.
ඉන්පසු, අවශ්‍යයි යන්න ඉවත් කරන්න. ඒ තෘෂ්ණාවයි.... [More]
What's New | අලුතෙන්ම
කවි|
ආනන්ද
31-Secs
(රෝහණ පොතුලියැද්ද) මාලා කරුවෙකු සේ මල් සොයා යන
සසර සැරි ගමනක ඉම
අතහැරීම ම නිවන කියන උතුමෙකු
අත නෑර අල්ල ගති ආනන්ද
මල,පැහැය,සුවඳ, ඈ... [More]
සසර සැරි ගමනක ඉම
අතහැරීම ම නිවන කියන උතුමෙකු
අත නෑර අල්ල ගති ආනන්ද
මල,පැහැය,සුවඳ, ඈ... [More]
Cine|
අසන්ධිමිත්තා- වෘත්තයෙන් ආපස්සට
3-Mins
(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) සාහිත්‍යය හෝ සිනමාපට තවදුරටත් සාම්ප්‍රදායික ආකෘතියම නොපතයි. රසවිඳින්නන්ව සාමාන්‍ය කතාවකින් නළවාදැමීමට නොහැකිය. තවදුරටත් ඔවුහුද හුරුපුරුදු නිර්මාණ ස්වභාවයම නොපතති. නිර්මාණකරුවකු... [More]
Cine|
රාමු තුළ යළි රාමු වුණු "දැකල පුරුදු කෙනෙක්"
6-Mins
(විකුම් ජිතේන්ද්‍ර) මේ යුගය ඡායාරූප හා කැමරා යුගයක් වන අතර වෘත්තීය හෝ අර්ධවෘත්තීය කැමරා භාවිත කරන ආධුනිකයා පවා අධි සුන්දරත්වයෙන් යුතු ඡායාරූප... [More]
අදහස්|
To Sir, With Love!
2-Mins
(තාරක වරාපිටිය) To Sir With Love යනු මීට වසර 28 කට පමණ ඉහතදී කළු සුදු ටෙලිවිෂන් තිරයකින් මා බැලු චිත්‍රපටයකි. එය එතෙක්... [More]
වෙසෙස්|
මැදියම් රැයේ වාහනවලට අතවනන සුදු හැඳි ගැහැනිය
5-Mins
(තිලක් සේනාසිංහ ) අද මෙන් මහජනයා හෝ රථවාහන බහුල නොවූ මීට දශක හය හතකට පෙර ඇතැම් දිනවල මැදියම් රැය ආසන්නයේ දී කොළඹ බොරැල්ලේ... [More]
ඔත්තු|
හෙල්මලී ගුණතිලකගෙන් 'සහස් පියවර'
5-Secs
හෙල්මලී ගුණතිලක විසින් රචිත පළමු කෙටිකතා එකතුව වන 'සහස් පියවර' කෘතිය මුද්‍රණද්වාරයෙන් එළි දක්වා තිබේ.... [More]
පොත්|
ඉණෙන් හැලෙන කලිසමක් රදවා ගන්න තතනමින්...
2-Mins
(රෝහණ පොතුලියැද්ද) පුද්ගල නාමයක්, වාසගමක් දුටු කල්හි ඔහුගේ ජාතිය/ ආගම/ කුලය/ ලිංගය/ ග්‍රාමීය, නාගරිකබව සිතියම් ගත කිරීම සාමාන්‍ය පුරුද්දක්. නමුත් "ඩොමිනික් චන්ද්‍රසාලි"... [More]
කෙටියෙන්|
මොන එල්ලුං ගස් ද?
පොත්|
උමතු වාට්ටුවට අප්පචිචී ඇවිත්!
6-Mins
(කේ.ඩී. දර්ශන) 'උඹට එහෙම යන්න බැහැ උඹ ඉන්න ඕනෙ මම ළඟ. මගේ හෙවණැල්ලෙන් මිදෙන්න උඹට බැහැ.'
(-41 පිට)
'මම ගල් ගැහී අප්පච්චී දෙස බලාගෙන... [More]
(-41 පිට)
'මම ගල් ගැහී අප්පච්චී දෙස බලාගෙන... [More]
රත්තරං ටික|
මෙන්න බත් කූරෙක්!
28-Secs
මත්සුවා බැෂෝ යනු කෘතහස්ත ජපන් කවියෙකි. බැෂෝගෙ කවිකාර කම දැක දිනක් ඔහුගේ ශිෂ්‍යයෙකු ද කවියක්... [More]
කවි|
ජානූ! පේ‍්‍රමයෙන් විතැන් විය හැකි දැයි මට කියන්න
24-Secs
(තුෂාරි ප්‍රියංගිකා) එකින් එක මතක අහුලමි
මංජුසාවකි හදවත මතක අහුරමි
සීත හිමයේ මිදුණු හිමකැටිති යට
ඔබට කවි ලියා සඟවමි
ජානූ!
පසුපස සෙවණැල්ල සේ ඇදෙමි... [More]
මංජුසාවකි හදවත මතක අහුරමි
සීත හිමයේ මිදුණු හිමකැටිති යට
ඔබට කවි ලියා සඟවමි
ජානූ!
පසුපස සෙවණැල්ල සේ ඇදෙමි... [More]
පොත්|
සෞන්දර්යය වෙනුවට කටු අතු- අපේ යුගයේ උරුමය!
13-Mins
(චූලානන්ද සමරනායක) කිවිඳියකගෙ කාව්‍ය ග‍්‍රන්ථයක් එළිදක්වන මොහොතක ඇගේ කවියට ප‍්‍රවේශ වෙන්න වඩාම සුදුසු මාවත මොකක්ද? මේක ටිකක් විසඳගන්න අමාරු ප‍්‍රශ්ණයක්. මොකද අද... [More]
ඔත්තු|
'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්'- දෙසැ. 01
11-Secs
මාලතී කල්පනා ඇම්බ්‍රෝස්ගේ 'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්' කාව්‍ය... [More]
වෙසෙස්|
වාලම්පුරි- වාසනාව, විහිළුව සහ මිත්‍යාව
1-Mins
(තාරක වරාපිටිය) ලංකාවේ ඉහළ "අලෙවි වටිනාකමක්" ඇති, ‘අනුහස් ඇති’ ගුප්ත වස්තුවකි වාලම්පුරිය. මෙම ‘වටිනාකම’ තීරණය වන්නේ එහි ඇති ද්‍රව්‍යමය වටිනාකම හෝ වෙනත්... [More]
පොත්|
"මතක වන්නිය" හෙවත් උතුරේ ශේෂ පත්‍රය
3-Mins
(සුරෝෂන ඉරංග) කලා කෘතියකින් භාවමය කම්පනයක් ඇතිකළ හැකි නම් එයට කිසියම් සමාජ බලපෑමක් සිදුකළ හැකිය. එසේ කම්පනයත්, පශ්චාත්තාපයත් ජනිත කළ, දමිළ බසින්... [More]
අදහස්|
විද්‍යාවේ සියවසක පිම්ම!
2-Mins
(තාරක වරාපිටිය) පසුගිය සියවසේ මිනිස් ශිෂ්ඨාචාරය මුහුණපෑ ප්‍රධාන මාරක අභියෝග තුන වුයේ වසංගත, සාගත හා සංග්‍රාමයන්ය. ඒ සියවස තුල එසේ ඉන් මියැදුන... [More]
කරන්ට්ස්|
"අඟ"
19-Secs
(උපුල් සේනාධීරිගේ) අංඟ පුලාවකට නැති මිනිස්සු
තම හිස අත ගෑහ
අඟක්... ඔව් අඟක්
රයිනෝසිරසක හැඩගත් අඟක්
මොළයක් නැති සිරසක්
තෙතක් නැති හදවතක්... [More]
තම හිස අත ගෑහ
අඟක්... ඔව් අඟක්
රයිනෝසිරසක හැඩගත් අඟක්
මොළයක් නැති සිරසක්
තෙතක් නැති හදවතක්... [More]
වෙසෙස්|
ඇනා කැරනිනා සහ ඇනා ස්ටෙපානොව්නා
7-Mins
(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) ලියෝ තෝල්ස්තෝයි විරචිත ඇනා කැරනිනා නවකතාවේ ප්‍රධාන කථා නායිකාව වන ඇනා අර්කෙඩියෙව්නා කැරනිනා නමැති චරිතය ගොඩනැංවීම සඳහා තෝල්ස්තොයිට කාන්තාවන් කිහිප... [More]