පුහුල් දෝසි
"මෝමෝ සහ කාලහොරු" කරළියට ගෙනා Michael Ende
බූන්දි, 04:17:10
ජර්මන් ජාතික, Michael Andreas Helmut Ende (මිෂයෙල් අන්ද්‍රෙයාස් හෙල්මුට් එන්ඩෙ) ශ්‍රේෂ්ට ළමා සහ යොවුන් ලේඛකයෙක්. ඔහු ඉපදුණේ ජර්මනිය, බැවේරියා ප්‍රාන්තයේ Garmisch (ගාර්මිෂ්) නම් නගරයේදී, 1929 වසරේ නොවැ. 12 වැනිදා. එඩ්ගා එන්ඩ් සහ ලුයීස, මයිකල්ගෙ දෙමව්පියන්.
පසුකාලයේදී "මයිකල් එන්ඩ්" (Michael Ende) නමින් ඔහු ලොව පුරා ප්‍රකට වුණා. මයිකල් එන්ඩ් 1940 දී ඔහු ඉපදුණු ගමට නුදුරු මියුනිච් නගරයේ "මැක්සිමිලියම්" නම් උසස් පාසලට ඇතුලු වෙනවා. පසුව විවිධ පාසැල් කිහිපයකම අධ්‍යාපනය හදාරන අතර, 1943 විතර වෙනකොට මයිකල්, කවි සහ කෙටිකතා (කුඩා විස්තර කිරීම්) ලේඛනයට පිවිසෙනවා. මේ කාලයේ රට ඇතුළෙ යුද්ධය තිබුණු නිසා ඔවුන්ගේ නිවසත් බෝම්බ ප්‍රහාරයකට ලක් වෙනවා. 1948-1950 දක්වා කාලය Falckenberg පාසැලට ඇතුළු වෙලා මයිකල් රංගනය හදාරනවා.
වසර 1953 වන විට උසස් අධ්‍යාපනය අවසන් කර ඔහු නාට්‍යකරණයෙහි යෙදෙනවා. මාස ගණනාවක් තිස්සේ ගම්මඩු වලටත් සහභාගී වෙනවා. මයිකල් එන්ඩ් කැබරේ පිටපත් ද රචනා කරන්න පටන් ගන්නවා. පසුව 1954 සිට 1962 දක්වා කාලය තුළ දී බැවේරියා ගුවන් විදුලියෙහි සිනමා විචාරකයෙක් ලෙස සේවය කරනවා. ඔහු විසින් රචනා කරන ලද, "ජිම් ක්නොෆ් උන්ඩ් ලූකාස් ලොකොමොටීෆ්-ෆියුරර්" (eng:Jim Button and Luke the Engine Driver) නම් ළමා ග්‍රන්ථය මුද්‍රණාල 12කින්ම ප්‍රතික්‍ෂේප වෙනවා. එයින් අධෛර්යමත් නොවන මයිකල් අවසානයේදී, (1960 දී) තීනෙමන් මුද්‍රණාලය හරහා එම ග්‍රන්ථය මුද්‍රණය කරවා ගන්නවා. 1961 වසරේදී එම ග්‍රන්ථය සඳහා ජර්මන් යොවුන් සාහිත්‍ය සම්මානය ද හිමිකර ගන්නට මයිකල් එන්ඩ් සමත් වෙනවා.
1964 දී ඔහු විවාහ වෙන්නෙ Ingeborg Hoffmann සමඟ. 1970 දී ඔවුන් ඉතාලිය, රෝම නගරයෙහි Genzano ගමෙහි පදිංචියට යනවා. 1973 දී ලෝ ප්‍රසිද්ධියට පත් වූ විශ්මයාන්විත "මෝමෝ" යොවුන් නවකතාව (eng:The Grey Gentlemen/Momo) ඔහු අතින් ලියැවෙනවා. 1974 දී එම ග්‍රන්ථයත් ජර්මන් යොවුන් සාහිත්‍ය සම්මානය හිමි කර ගන්නවා.
මරිකෝ සැටෝ කියන්නේ ප්‍රකට ග්‍රන්ථ පරිවර්තිකාවක්. ඈව හඳුනා ගන්නා මයිකල් එන්ඩ්, මරිකෝ සමඟ ජපන් ජාතික Kenji Miyasawa ගෙ පොත් පරිවර්තනය කරන්නට පෙළඹෙනවා. 1977 දී ඔහු ජපානයට ගොස් ලෝ ප්‍රකට කබුකි නාට්‍ය පිළිබඳවද හැදෑරීමක් කරනවා. මයිකල්, 1978දී මාර්ක් ලෝතාර් සමඟ “මෝමෝ සහ කාලහොරු” ඔපෙරාව කරළියට ගෙන එනවා. එය චිත්‍රපටයක් ලෙසින් සිනමාවටත් නැඟෙනවා. ප්‍රසිද්ධ වේදිකා නාට්‍යයක් වන "මෝමෝ සහ කාලහොරු" අද වන විටත් ජර්මනිය පුරා විවිධ අවස්ථා වල වේදිකාගත වෙනවා දකින්නට පුළුවන්.
1979 දී ඔහුගේ තෙවන ග්‍රන්ථය "නොනිමි කතාව" (The Neverending Story -Translated into English: Ralph Manheim) මුද්‍රණය වෙනවා. Wolfgang Petersen විසින් සිනමාවට නඟන ලද The Neverending Story පිළිබඳව ඔහු සෑහීමකට පත්වන්නේ නැහැ. නමුත් එම ග්‍රන්ථයට "විල්හෙල්ම් හවුෆ්" සම්මානය(Wilhelm-Hauff-Preis), ජාත්‍යන්තර ජානුස් සාහිත්‍ය සම්මානය ( Internationaler Janusz-Korczak-Literaturpreis) සහ Silver Griffel සම්මාන ලැබෙනවා.
මයිකල්ගේ ජීවිත කාලය පුරා බොහෝ නිර්මාණ බිහි වෙනවා. ළමා සහ යොවුන් ග්‍රන්ථ විශාල ප්‍රමාණයකුත්, නාට්‍ය, ඔපෙරා මෙන්ම විචාර සටහන් ද ඇතුලුව ඔහු ජර්මන් සාහිත්‍ය පෝෂණය කරන්න විශාල කැප කිරීමක් කරපු පුද්ගලයෙක් නමින් ජනාදරයට පාත්‍ර වෙනවා. ඔහුගේ එම නිර්මාණ බොහොමයක් භාෂා 40කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයකින් ලෝකය පුරා ප්‍රචලිත වෙලා තියෙනවා.
ළමා පරපුර වෙනුවෙන් විශාල සේවයක් කළ මයිකල් එන්ඩ් 1995 අගෝස්තු 18 වනදා උදරයේ ඇති වූ පිළිකාවකින් මිය යනවා. 1998 දී මියුනිච් වල "ජාත්‍යන්තර යොවුන් පුස්තකාලය" තුළ "මයිකල් එන්ඩ්" කෞතුකාගාරය විවෘත වෙනවා. එහි දී එන්ඩ් විසින් රචිත විවිධ නිර්මාණ දැකගන්නට පුළුවන්.
පසුකාලයේදී "මයිකල් එන්ඩ්" (Michael Ende) නමින් ඔහු ලොව පුරා ප්‍රකට වුණා. මයිකල් එන්ඩ් 1940 දී ඔහු ඉපදුණු ගමට නුදුරු මියුනිච් නගරයේ "මැක්සිමිලියම්" නම් උසස් පාසලට ඇතුලු වෙනවා. පසුව විවිධ පාසැල් කිහිපයකම අධ්‍යාපනය හදාරන අතර, 1943 විතර වෙනකොට මයිකල්, කවි සහ කෙටිකතා (කුඩා විස්තර කිරීම්) ලේඛනයට පිවිසෙනවා. මේ කාලයේ රට ඇතුළෙ යුද්ධය තිබුණු නිසා ඔවුන්ගේ නිවසත් බෝම්බ ප්‍රහාරයකට ලක් වෙනවා. 1948-1950 දක්වා කාලය Falckenberg පාසැලට ඇතුළු වෙලා මයිකල් රංගනය හදාරනවා.
වසර 1953 වන විට උසස් අධ්‍යාපනය අවසන් කර ඔහු නාට්‍යකරණයෙහි යෙදෙනවා. මාස ගණනාවක් තිස්සේ ගම්මඩු වලටත් සහභාගී වෙනවා. මයිකල් එන්ඩ් කැබරේ පිටපත් ද රචනා කරන්න පටන් ගන්නවා. පසුව 1954 සිට 1962 දක්වා කාලය තුළ දී බැවේරියා ගුවන් විදුලියෙහි සිනමා විචාරකයෙක් ලෙස සේවය කරනවා. ඔහු විසින් රචනා කරන ලද, "ජිම් ක්නොෆ් උන්ඩ් ලූකාස් ලොකොමොටීෆ්-ෆියුරර්" (eng:Jim Button and Luke the Engine Driver) නම් ළමා ග්‍රන්ථය මුද්‍රණාල 12කින්ම ප්‍රතික්‍ෂේප වෙනවා. එයින් අධෛර්යමත් නොවන මයිකල් අවසානයේදී, (1960 දී) තීනෙමන් මුද්‍රණාලය හරහා එම ග්‍රන්ථය මුද්‍රණය කරවා ගන්නවා. 1961 වසරේදී එම ග්‍රන්ථය සඳහා ජර්මන් යොවුන් සාහිත්‍ය සම්මානය ද හිමිකර ගන්නට මයිකල් එන්ඩ් සමත් වෙනවා.
1964 දී ඔහු විවාහ වෙන්නෙ Ingeborg Hoffmann සමඟ. 1970 දී ඔවුන් ඉතාලිය, රෝම නගරයෙහි Genzano ගමෙහි පදිංචියට යනවා. 1973 දී ලෝ ප්‍රසිද්ධියට පත් වූ විශ්මයාන්විත "මෝමෝ" යොවුන් නවකතාව (eng:The Grey Gentlemen/Momo) ඔහු අතින් ලියැවෙනවා. 1974 දී එම ග්‍රන්ථයත් ජර්මන් යොවුන් සාහිත්‍ය සම්මානය හිමි කර ගන්නවා.
මරිකෝ සැටෝ කියන්නේ ප්‍රකට ග්‍රන්ථ පරිවර්තිකාවක්. ඈව හඳුනා ගන්නා මයිකල් එන්ඩ්, මරිකෝ සමඟ ජපන් ජාතික Kenji Miyasawa ගෙ පොත් පරිවර්තනය කරන්නට පෙළඹෙනවා. 1977 දී ඔහු ජපානයට ගොස් ලෝ ප්‍රකට කබුකි නාට්‍ය පිළිබඳවද හැදෑරීමක් කරනවා. මයිකල්, 1978දී මාර්ක් ලෝතාර් සමඟ “මෝමෝ සහ කාලහොරු” ඔපෙරාව කරළියට ගෙන එනවා. එය චිත්‍රපටයක් ලෙසින් සිනමාවටත් නැඟෙනවා. ප්‍රසිද්ධ වේදිකා නාට්‍යයක් වන "මෝමෝ සහ කාලහොරු" අද වන විටත් ජර්මනිය පුරා විවිධ අවස්ථා වල වේදිකාගත වෙනවා දකින්නට පුළුවන්.
1979 දී ඔහුගේ තෙවන ග්‍රන්ථය "නොනිමි කතාව" (The Neverending Story -Translated into English: Ralph Manheim) මුද්‍රණය වෙනවා. Wolfgang Petersen විසින් සිනමාවට නඟන ලද The Neverending Story පිළිබඳව ඔහු සෑහීමකට පත්වන්නේ නැහැ. නමුත් එම ග්‍රන්ථයට "විල්හෙල්ම් හවුෆ්" සම්මානය(Wilhelm-Hauff-Preis), ජාත්‍යන්තර ජානුස් සාහිත්‍ය සම්මානය ( Internationaler Janusz-Korczak-Literaturpreis) සහ Silver Griffel සම්මාන ලැබෙනවා.
මයිකල්ගේ ජීවිත කාලය පුරා බොහෝ නිර්මාණ බිහි වෙනවා. ළමා සහ යොවුන් ග්‍රන්ථ විශාල ප්‍රමාණයකුත්, නාට්‍ය, ඔපෙරා මෙන්ම විචාර සටහන් ද ඇතුලුව ඔහු ජර්මන් සාහිත්‍ය පෝෂණය කරන්න විශාල කැප කිරීමක් කරපු පුද්ගලයෙක් නමින් ජනාදරයට පාත්‍ර වෙනවා. ඔහුගේ එම නිර්මාණ බොහොමයක් භාෂා 40කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයකින් ලෝකය පුරා ප්‍රචලිත වෙලා තියෙනවා.
ළමා පරපුර වෙනුවෙන් විශාල සේවයක් කළ මයිකල් එන්ඩ් 1995 අගෝස්තු 18 වනදා උදරයේ ඇති වූ පිළිකාවකින් මිය යනවා. 1998 දී මියුනිච් වල "ජාත්‍යන්තර යොවුන් පුස්තකාලය" තුළ "මයිකල් එන්ඩ්" කෞතුකාගාරය විවෘත වෙනවා. එහි දී එන්ඩ් විසින් රචිත විවිධ නිර්මාණ දැකගන්නට පුළුවන්.
මේ වියමන ඔබේ මූණු පොතට එක් කරන්න-
Tags- Michael Andreas Helmut Ende
Currents
වෙසෙස් බූන්දි
අදහස් බූන්දි
කතා-බස් කරන්ට්ස්
රත්තරං ටික
කෙටියෙන්
ඔමරි කරන්ට්ස්
ඔත්තු කරන්ට්ස්
කට කොකියනවට
පැන බූන්දි
Viva Che
BoondiLets
Raha
Cine බූන්දි
රංග බූන්දි
සිත්තර බූන්දි
රහ කතා-බස්
අදහස් බූන්දි
රත්තරං ටික
රහ ඔත්තු
රහ වීඩියෝ
චිත්‍රකතා
BoondiLets
Sookiri
වෙසෙස් බූන්දි
කතන්දර බූන්දි
පොත් බූන්දි
සූකිරි කතා-බස්
අදහස් බූන්දි
රත්තරං ටික
සූකිරි ඔත්තු
රන් රෝස
BoondiLets
Plus
ප්‍රතිචාර
අඩවි දත්ත
Facebook Page
Boondi Google+
Boondi RSS
තුෂාරි ප්‍රියංගිකාගෙන් තවත් වියමන්
කවි
ජානූ! පේ‍්‍රමයෙන් විතැන් විය හැකි දැයි මට කියන්න
කවි
යෞවනය!
කවි
සිද්ධාර්ථ සහ මරියා ගේ පේ‍්‍රමයේ මහිමය!
කරන්ට්ස්
අපේ හුස්ම බිංදුව තියෙන්නෙම උඹ ළඟයි දුවේ!
කවි
කැමීලියා මලේ හැම පෙත්තකම ආදරේ කවි ලියා ඇත.
තවත් පුහුල් දෝසි
ක්ලෝනීයකරණයෙන් උපන් ඩොලී
ෆ්ලැමින්ගෝ වගතුග
මිනිසා හඳට යයි...! (එදා දිනමිණ- මිනිසා සඳ මත පා තැබූ පුවත රටට කී හැටි)
චීනයේ රතු ලන්තෑරුම් උත්සවය සහ මකර-සිරස උත්සවය
කඩදාසියේ කතාව
BoondiLets
ඇල්බට් අයින්ස්ටයින් කියයි.
ඔබට ඔබේ පුංචි දරුවා බුද්ධිමත් කිරීමට අවශ්‍යද? දරුවාට සුරංගනා කතා කියා දෙන්න. ඔබට ඒ දරුවා තවත් බුද්ධිමත් කිරීමට අවශ්‍යද? දරුවාට තව තවත් සුරංගනා කතා කියා... [More]
What's New | අලුතෙන්ම
කවි|
ආනන්ද
31-Secs
(රෝහණ පොතුලියැද්ද) මාලා කරුවෙකු සේ මල් සොයා යන
සසර සැරි ගමනක ඉම
අතහැරීම ම නිවන කියන උතුමෙකු
අත නෑර අල්ල ගති ආනන්ද
මල,පැහැය,සුවඳ, ඈ... [More]
සසර සැරි ගමනක ඉම
අතහැරීම ම නිවන කියන උතුමෙකු
අත නෑර අල්ල ගති ආනන්ද
මල,පැහැය,සුවඳ, ඈ... [More]
Cine|
අසන්ධිමිත්තා- වෘත්තයෙන් ආපස්සට
3-Mins
(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) සාහිත්‍යය හෝ සිනමාපට තවදුරටත් සාම්ප්‍රදායික ආකෘතියම නොපතයි. රසවිඳින්නන්ව සාමාන්‍ය කතාවකින් නළවාදැමීමට නොහැකිය. තවදුරටත් ඔවුහුද හුරුපුරුදු නිර්මාණ ස්වභාවයම නොපතති. නිර්මාණකරුවකු... [More]
Cine|
රාමු තුළ යළි රාමු වුණු "දැකල පුරුදු කෙනෙක්"
6-Mins
(විකුම් ජිතේන්ද්‍ර) මේ යුගය ඡායාරූප හා කැමරා යුගයක් වන අතර වෘත්තීය හෝ අර්ධවෘත්තීය කැමරා භාවිත කරන ආධුනිකයා පවා අධි සුන්දරත්වයෙන් යුතු ඡායාරූප... [More]
අදහස්|
To Sir, With Love!
2-Mins
(තාරක වරාපිටිය) To Sir With Love යනු මීට වසර 28 කට පමණ ඉහතදී කළු සුදු ටෙලිවිෂන් තිරයකින් මා බැලු චිත්‍රපටයකි. එය එතෙක්... [More]
වෙසෙස්|
මැදියම් රැයේ වාහනවලට අතවනන සුදු හැඳි ගැහැනිය
5-Mins
(තිලක් සේනාසිංහ ) අද මෙන් මහජනයා හෝ රථවාහන බහුල නොවූ මීට දශක හය හතකට පෙර ඇතැම් දිනවල මැදියම් රැය ආසන්නයේ දී කොළඹ බොරැල්ලේ... [More]
ඔත්තු|
හෙල්මලී ගුණතිලකගෙන් 'සහස් පියවර'
5-Secs
හෙල්මලී ගුණතිලක විසින් රචිත පළමු කෙටිකතා එකතුව වන 'සහස් පියවර' කෘතිය මුද්‍රණද්වාරයෙන් එළි දක්වා තිබේ.... [More]
පොත්|
ඉණෙන් හැලෙන කලිසමක් රදවා ගන්න තතනමින්...
2-Mins
(රෝහණ පොතුලියැද්ද) පුද්ගල නාමයක්, වාසගමක් දුටු කල්හි ඔහුගේ ජාතිය/ ආගම/ කුලය/ ලිංගය/ ග්‍රාමීය, නාගරිකබව සිතියම් ගත කිරීම සාමාන්‍ය පුරුද්දක්. නමුත් "ඩොමිනික් චන්ද්‍රසාලි"... [More]
කෙටියෙන්|
මොන එල්ලුං ගස් ද?
පොත්|
උමතු වාට්ටුවට අප්පචිචී ඇවිත්!
6-Mins
(කේ.ඩී. දර්ශන) 'උඹට එහෙම යන්න බැහැ උඹ ඉන්න ඕනෙ මම ළඟ. මගේ හෙවණැල්ලෙන් මිදෙන්න උඹට බැහැ.'
(-41 පිට)
'මම ගල් ගැහී අප්පච්චී දෙස බලාගෙන... [More]
(-41 පිට)
'මම ගල් ගැහී අප්පච්චී දෙස බලාගෙන... [More]
රත්තරං ටික|
මෙන්න බත් කූරෙක්!
28-Secs
මත්සුවා බැෂෝ යනු කෘතහස්ත ජපන් කවියෙකි. බැෂෝගෙ කවිකාර කම දැක දිනක් ඔහුගේ ශිෂ්‍යයෙකු ද කවියක්... [More]
කවි|
ජානූ! පේ‍්‍රමයෙන් විතැන් විය හැකි දැයි මට කියන්න
24-Secs
(තුෂාරි ප්‍රියංගිකා) එකින් එක මතක අහුලමි
මංජුසාවකි හදවත මතක අහුරමි
සීත හිමයේ මිදුණු හිමකැටිති යට
ඔබට කවි ලියා සඟවමි
ජානූ!
පසුපස සෙවණැල්ල සේ ඇදෙමි... [More]
මංජුසාවකි හදවත මතක අහුරමි
සීත හිමයේ මිදුණු හිමකැටිති යට
ඔබට කවි ලියා සඟවමි
ජානූ!
පසුපස සෙවණැල්ල සේ ඇදෙමි... [More]
පොත්|
සෞන්දර්යය වෙනුවට කටු අතු- අපේ යුගයේ උරුමය!
13-Mins
(චූලානන්ද සමරනායක) කිවිඳියකගෙ කාව්‍ය ග‍්‍රන්ථයක් එළිදක්වන මොහොතක ඇගේ කවියට ප‍්‍රවේශ වෙන්න වඩාම සුදුසු මාවත මොකක්ද? මේක ටිකක් විසඳගන්න අමාරු ප‍්‍රශ්ණයක්. මොකද අද... [More]
ඔත්තු|
'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්'- දෙසැ. 01
11-Secs
මාලතී කල්පනා ඇම්බ්‍රෝස්ගේ 'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්' කාව්‍ය... [More]
වෙසෙස්|
වාලම්පුරි- වාසනාව, විහිළුව සහ මිත්‍යාව
1-Mins
(තාරක වරාපිටිය) ලංකාවේ ඉහළ "අලෙවි වටිනාකමක්" ඇති, ‘අනුහස් ඇති’ ගුප්ත වස්තුවකි වාලම්පුරිය. මෙම ‘වටිනාකම’ තීරණය වන්නේ එහි ඇති ද්‍රව්‍යමය වටිනාකම හෝ වෙනත්... [More]
පොත්|
"මතක වන්නිය" හෙවත් උතුරේ ශේෂ පත්‍රය
3-Mins
(සුරෝෂන ඉරංග) කලා කෘතියකින් භාවමය කම්පනයක් ඇතිකළ හැකි නම් එයට කිසියම් සමාජ බලපෑමක් සිදුකළ හැකිය. එසේ කම්පනයත්, පශ්චාත්තාපයත් ජනිත කළ, දමිළ බසින්... [More]
අදහස්|
විද්‍යාවේ සියවසක පිම්ම!
2-Mins
(තාරක වරාපිටිය) පසුගිය සියවසේ මිනිස් ශිෂ්ඨාචාරය මුහුණපෑ ප්‍රධාන මාරක අභියෝග තුන වුයේ වසංගත, සාගත හා සංග්‍රාමයන්ය. ඒ සියවස තුල එසේ ඉන් මියැදුන... [More]
කරන්ට්ස්|
"අඟ"
19-Secs
(උපුල් සේනාධීරිගේ) අංඟ පුලාවකට නැති මිනිස්සු
තම හිස අත ගෑහ
අඟක්... ඔව් අඟක්
රයිනෝසිරසක හැඩගත් අඟක්
මොළයක් නැති සිරසක්
තෙතක් නැති හදවතක්... [More]
තම හිස අත ගෑහ
අඟක්... ඔව් අඟක්
රයිනෝසිරසක හැඩගත් අඟක්
මොළයක් නැති සිරසක්
තෙතක් නැති හදවතක්... [More]
වෙසෙස්|
ඇනා කැරනිනා සහ ඇනා ස්ටෙපානොව්නා
7-Mins
(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) ලියෝ තෝල්ස්තෝයි විරචිත ඇනා කැරනිනා නවකතාවේ ප්‍රධාන කථා නායිකාව වන ඇනා අර්කෙඩියෙව්නා කැරනිනා නමැති චරිතය ගොඩනැංවීම සඳහා තෝල්ස්තොයිට කාන්තාවන් කිහිප... [More]